UU blog / Nederlandse Taal en Cultuur

Nieuws

Opvallende Nederlandstalige nummers uit 2018 volgens de afdeling Nederlands

Er is weer een jaar voorbij en dat betekent dat het tijd is voor een kleine traditie op dit blog: een lijst met de opvallendste Nederlandstalige nummers van het afgelopen jaar. Welke nummers uit 2018 zijn ons op de afdeling Nederlands dit jaar bijgebleven? En waarom? Hieronder volgen ze in willekeurige volgorde.

(Hier en hier kun je trouwens de lijsten uit 2016 en 2017 vinden.)

Het album Mens van Wende

In 2018 maakten twee beeldbepalende vrouwen in de Nederlandstalige popmuziek hun overstap naar het Nederlands: Wende (Snijders) en Anouk. Wende maakte met Mens een veelgeprezen album-met-bijbehorende-voorstelling vol elektronische invloeden, bijvoorbeeld op ‘Heb ik dat nodig?’.

Ook ‘Deze gin’ is ook een favoriet van de afdeling. De nummers op Wendes bedwelmend mooie album zou je best levensliederen kunnen noemen – niet met clichés en sinterklaasrijmpjes, maar wel met treffende schetsen van hoe ingewikkeld het kan zijn om ‘gewoon’ als mens te leven.

Ook het nummer ‘Voor alles’, dat Wende maakte op basis van een tekst van Joost Zwagerman werd ingestuurd voor deze lijst.

Het album Wen d’r maar aan van Anouk

Anouks stap om in haar moedertaal te gaan zingen was nog veel verrassender. Van de levensliedachtige oprechtheid en eenvoud van haar teksten moet je houden (we weten niet of we ooit helemaal zullen wennen aan haar recht-toe-recht-aan-teksten zoals ‘Want jij en ik waren ooit een koppel / Totdat jij me naaide, fuck / Het is uit now’), maar een lied als ‘Wen d’r maar aan’ is hoe dan ook onvergetelijk (al was het maar om hedendaagse stijlbloempjes als ‘Ze haten op jou en mij’).

‘Eenicheydt is Armoedt’ door Roos Blufpand

Roos Blufpand zong op 23 augustus 2018 op een Bredero-avond in Amsterdam een door haar gemoderniseerde versie van Bredero’s lied ‘Eenicheydt is Armoedt’. We zijn… verbluft.

‘Ik kwam haar tegen in de moshpit’ van De Jeugd van Tegenwoordig

Nu al succes gegarandeerd voor het gehele festivalseizoen 2019.

‘Spiegel’ van Tourist LeMC ft. Raymond van het Groenewoud

In Vlaanderen een grote hit, deze samenwerking tussen jong en oud talent, ‘Spiegel’ van Tourist LeMC en Raymond van het Groenewoud.

‘Onder ons’ van Bazart ft. Eefje de Visser

Nog een samenwerking, maar dan tussen Vlaams en Nederlands talent, het nummer ‘Onder ons’ van Bazart en Eefje de Visser.

‘Praten’ van The Given Horse

Johannes Peetsma en Marius van der Leij, die samen The Given Horse vormen, vroegen Vera van Dijk, die doof is, om hun nummer ‘Praten’ al lopend te presenteren in Nederlandse Gebarentaal.

‘Mia’ door Saif Al-Taie 

Twee maanden oefenen en de tekst van een modern Vlaams volkslied, uitgeschreven in Arabische tekens: meer had Saif Al-Taie, gitaarleraar aan de muziekacademie van Mosul, niet nodig om Gorki’s ‘Mia’ te coveren alsof hij nooit iets anders gedaan had.

‘Zoutelande’ door Bløf en Geike Arnaert

Oké oké, we kennen allemaal de grapjes over de quasi-poëtische teksten van Bløf, en we horen ook heus wel dat ‘we verzuipen onszelf in de drank van je vader’ metrisch wat in elkaar gepropt is, en we weten dat het een cover is van het tamelijk foute ‘Frankfurt Oder’, maar het is echt niet voor niets dat plots iedereen afgelopen zomer naar het Zeeuwse kustplaatsje Zoutelande wilde — dat effect kunnen liedjes, boeken, films hebben. ‘Zoutelande’, met medewerking van de Belgische zangeres Geike Arnaert, komt van het album Aan uit 2017, maar werd in 2018 een enorme hit. Prompt schoot het naar nummer 31 in de Top2000. Begrijpelijk: ‘Zoutelande’, geeft een ronduit geborgen gevoel.

‘Wintermeisje’ van Fré(derique) Spigt

Fré(derique) Spigt zingt indringend ‘Wintermeisje’ (‘Winter lady’) op de cd Ik ben jouw man. Leonard Cohen in het Nederlands (vooralsnog alleen op cd te beluisteren). Een van de 14 mooie vertalingen van Cohens liedjes door diverse artiesten live welluidend uitgevoerd – gelukkig geregeld met de onmisbare Cohen-engelenkoortjes.

Afbeeldingsresultaat voor ik ben jouw man. Leonard Cohen in het Nederlands

Een mash-up van The Passion

Dit nummer is in aanwezigheid van zo’n 10.000 mensen gezongen tijdens de jaarlijkse uitvoering van The Passion. Het betreft een mash-up van drie liedjes: een ‘gouwe ouwe’ van Herman van Veen (‘Wie heeft de zon uit je gezicht gehaald?’), een andere overbekende, van André Hazes (‘Ik leef m’n eigen leven’) en een hiphop-rap van Brainpower. Het bijzondere van dit eigentijdse nummer is dat het drie muziekstijlen op een knappe manier combineert, dat het goed gezongen en gerapt is en dat er een mooie boodschap in zit. Met Tommie Christiaan in de rol van Jezus, Jeangu Macrooy als Judas en Brainpower als Petrus is het op een mooie manier ingebed in het lijdensverhaal van The Passion.

‘Wat is wat?’ van Rooie Waas

Helaas was 2018 ook het jaar waarin een van de vernieuwendste Nederlandstalige bands van de afgelopen jaren ermee stopte, Rooie Waas. Met ‘Mak’ maakten Gijs Borstlap, Mikael Szafirowski en Gerri Jäger nog één keer een album zoals alleen deze band dat kan: bizarre teksten die spelen met spreektaal en clichés in een harde, lomp-elektronische uitvoering. ‘Wat is wat?’ is erg leuk voor mensen met interesse in taal.

‘Ontwaakt’ van Heidevolk

Op het nieuwe album Vuur van verzet van folkmetalband Heidevolk staat het nummer ‘Ontwaakt’. Het genre van folk metal (of Viking metal) drijft op clichés over een ver, roemrijk (niet-bestaand?) verleden, over mannen met baarden en zwaarden. Intrigerend, en als historisch letterkundigen kunnen we daar van alles van vinden. Tegelijk klinkt de combinatie van meerstemmige zang en snoeiharde gitaren gewoon heel lekker.

‘Op het kerkhof onder de steen’ van Moi, le voisin

De band Moi, le voisin, met onze eigen Laurens Ham van Moderne Nederlandse Letterkunde als zanger en bassist, presenteerde in 2018 het album Hogelieder en de slieder en de kierekarikee, met tien eigen bewerkingen van traditionele Nederlandse volksliederen die tot grofweg het begin van de twintigste eeuw mondeling werden overgedragen en gezongen bij het bramen plukken en de afwas. Ze ontleenden de liedjes aan de cd-box/boek Onder de groene linde. 163 verhalende liederen uit de mondelinge overlevering, opgenomen door Ate Doornbosch e.a. onder redactie van Louis Peter Grijp en Ineke van Beersum. De hierin verzamelde opnames werden oorspronkelijk gemaakt voor het radioprogramma Onder de groene linde (1957-1993) door Ate Doornbosch en anderen. Enkele kleine fragmenten werden in de nummers als sample verwerkt. De lyrics van de nummers zijn stuk voor stuk fascinerende historische teksten die het bestuderen waard zijn. Afgehakte hoofden, opgegraven lijken en andere vormen van geweld vormen de rode draad van deze mini-horrorverhalen. Alle nummers zijn hier te beluisteren.

 

‘Vandaag’ van Kinga Bán

Bij het grote publiek zal dit nummer misschien niet bekend zijn, maar in het christelijke deel van Nederland zeker wel. Dit lied symboliseert hoe je hoop kunt hebben en elke keer weer kunt kiezen voor het leven, zelfs in tijden waarop het leven moeilijk is. Kinga Bán heeft uitgezaaide borstkanker en zingt dit lied in volle overtuiging, vanuit haar geloof in Jezus, loepzuiver en met een prachtige heldere stem.

‘Duurt te lang’ van Davina Michelle

Michelle Davina Hoogendoorn, beter bekend als Davina Michelle, deed in 2016 mee aan Idols en ging in 2017 viraal met een YouTube-cover van een nummer van P!nk, waarna ze in het voorprogramma mocht optreden van de wereldster. In 2018 vertolkte ze bij het tv-programma De Beste Zangers het nummer ‘Duurt te lang’ van rapper Glen Faria alias MC Fit. Twee dagen na de uitzending belandde dit nummer op de eerste plaats van meest gedownloade nummers in iTunes en kort daarna behaalde het de eerste plek in zowel de Nederlandse Top 40, de Mega Top 50 en de Nederlandse Single Top 100. Op 21 december 2018 verbrak Davina Michelle met het nummer een record: het nummer stond acht weken op de eerste plek in de Top 40.

‘Nutteloze toeschouwer’ van Esther de Jong

In 2018 verscheen een album gewijd aan Couperus, Couperus in Transit, met daarop een aardig nummer van Spinvis (‘Napels’) en dit mooie nummer van Esther de Jong.

‘Kerst met de fam’ van Merol

Een nieuwe Nederlandstalige kerstklassieker. Niet Amerikaans zoetsappig, maar Hollands ontnuchterend.

‘Meemaken of niet’ van Yentl & De Boer

Yentl & De Boer staan in dit humoristische nummer stil bij de dingen die ze waarschijnlijk nooit meer zullen doen. ‘Hoe ouder ik word, hoe langer de lijst / van dingen die niet meer kunnen zijn’.

En ten slotte…

…in de categorie ‘Nummers die niet helemaal voldoen aan de voorwaarden voor deze lijst maar niet ongenoemd mogen blijven’, de volgende parels:

‘Orenmens’ van De Kift

De Kift heeft geen nieuwe muziek uitgebracht in 2018, maar ze bestonden wel 30 jaar en hebben hun fans een top 30 laten samenstellen (die ze vervolgens live speelden, onder andere in Utrecht). Een mooi excuus om de nummer één van die lijst hier te noemen: ‘Orenmens’, uit 1999 alweer.

‘Strangers’ van Marianne’s Daughters

Niet Nederlandstalig, maar wel van Nederlandse bodem: het nummer ‘Strangers’ van Marianne’s Daughters, afkomstig van de gelijknamige EP die Emma en Merel Slaats eind 2018 presenteerden.

Afbeeldingsresultaat voor marianne's daughters strangers

‘Dunne lijn’ van Saman Amini

Het nummer ‘Dunne lijn’ van Saman Amini komt uit 2016, maar in 2018 stond hij met zijn prachtige theatervoorstelling op Oerol.

Cornelis Vreeswijk

Op 10 november 2018 werd TV-monument Cornelis Vreeswijk uitgezonden, een documentaire over een Nederlandse zanger die in Zweden wordt beschouwd als evenknie van Brel, Cohen en Dylan. Een zanger die niet wilde deugen en te vroeg stierf (1987). Beluister vooral ‘Veronica’, ‘Jantjes Blues’, ‘Waar gaan wij naar toe na onze dood?’ (op Spotify en YouTube) en je zou bijna Zweeds gaan leren omdat hij vooral in die taal schreef en zong.