Louis Peter Grijp-lezing 2023 De smartlap is niet dood

Over het levenslied als protestlied bij de Zangeres Zonder Naam  

Woensdag 10 mei, 15.30 ~ 18.30 uur, met borrel na afloop

In maart 2023 verscheen het album Smartlap is niet dood van popzangeres Sophie Straat. Ze liet weten geïnspireerd te zijn door de ‘Koningin van het Levenslied’: de Zangeres Zonder Naam. En dat is verrassend, want gaapt er geen kloof tussen het werk van de Zangeres en dat van de feministische Sophie Straat? Niets is minder waar, legt liedexpert Laurens Ham uit.

Ham duikt in het werk van de Zangeres Zonder Naam, wiens enorme oeuvre nog maar nauwelijks inhoudelijk onderzocht is. Het blijkt verrassend maatschappelijk betrokken: van hardwerkende mijnwerkers tot Ierse terrorismeslachtoffers en van stervende soldaten tot drugsdoden, de Zangeres bezong ze allemaal.

Ham laat zien dat het sentiment in haar werk – door sommigen als authentiek beschouwd, door anderen als onecht – de politieke boodschap niet in de weg staat, maar juist versterkt. In lijn met de achttiende- en negentiende-eeuwse sentimentalistische roman roepen de liedjes van de Zangeres op tot medelijden met slachtoffers. Het doel: de luisteraars te activeren.

Voorafgaand aan de Louis Peter Grijp-lezing 2023 zal Kiki Schippers optreden (zij begint stipt om half vier, dus wees op tijd!). Kiki Schippers (1988) is een Nederlands cabaretière, ‘Adele van de lage landen’, aldus Frits Spits. Zij volgde de vooropleiding van het Utrechts Centrum voor de Kunsten, een jaar aan de Toneelacademie Maastricht en wijsbegeerte aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Vervolgens studeerde ze aan de Koningstheateracademie in Den Bosch.

Laurens Ham (1985) is universitair docent Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit Utrecht. Hij schreef eerder het boek Op de vuist (2020), een geschiedenis van het Nederlandstalige protestliedje in Nederland, maakte de daarbij horende Radio 2-podcast Doe Maar Normaal en schreef met Feike Dietz een reeks artikelen voor De Groene Amsterdammer over 40 jaar Kinderen voor Kinderen.

 Louis Peter Grijp-lezing

De Louis Peter Grijp-lezing is een jaarlijkse lezing ter nagedachtenis aan de in 2016 overleden musicus en musicoloog Louis Grijp. Grijp verwierf internationale bekendheid als onderzoeker naar Nederlandse lied- en muziekcultuur, en was vanaf 1990 aan het Meertens verbonden als Bijzonder onderzoeker etnologie. De lezing vindt op of rondom 10 mei plaats, de dag waarop in 1932 het Wilhelmus het Nederlandse volkslied werd.

Deze lezing wordt georganiseerd door het Meertens Instituut en de Universiteit Utrecht.

Praktische informatie

Datum en tijd:
10 mei, 15.30 tot c. 18.30, met borrel na afloop

Locatie:
Universiteit Utrecht, Grote Zaal en foyer,
Kromme Nieuwe Gracht 20
3512 HH Utrecht

Aanmelden:
via Marieke van Steijn, m.vansteijn@uu.nl