UU blog / Nederlandse Taal en Cultuur

Publicatie

De cultstatus van de Zangeres Zonder Naam in het lhbtiq+-activisme

Zangeres Sophie Straat heeft de aandacht voor het lied Luister, Anita! van de Zangeres Zonder Naam nieuw leven ingeblazen. Het lied heeft een memorabele plek in de geschiedenis van het lhbtiq+-activisme, zegt universitair docent Laurens Ham. In de Volkskrant schrijft hij over de geschiedenis van dit protestlied en de impact die het had.

Lhbtiq+-activisme

Het lied Luister, Anita! is verschenen in 1977, een roerig jaar op het gebied van lhbtiq+-activisme. In dat jaar vocht de Amerikaanse antihomoactivist Anita Bryant succesvol een verordening aan die discriminatie op grond van seksuele oriëntatie verbood. Dit leidde wereldwijd tot ophef en er werden allerlei acties en evenementen georganiseerd om een tegengeluid te bieden.

Benefietconcert

In Nederland werd dit tegengeluid geboden in de vorm van een benefietconcert. Om aan een groot publiek duidelijk te maken dat men in Nederland niet achter Bryant staat, zou de opbrengst gebruikt worden om een advertentie te plaatsen in het veelgelezen Time Magazine. De avond kreeg de naam Miami Nightmare, vernoemd naar de stad waar Bryant actief was.

Er traden verschillende artiesten op, waaronder de Zangeres Zonder Naam. Zij speciaal het nummer Luister, Anita! geschreven, gericht aan Bryant. Het lied steekt sterk af tegen de levensliederen waar de rest van het oeuvre van de Zangeres uit bestaat, vertelt Ham. Er wordt in verwezen naar de Amerikaanse countrymuziek door een viool te gebruiken en in de tekst wordt Bryant flink aangepakt.

Grote impact

Het nummer heeft een grote impact. De hele avond klonk er luid gejuich en applaus, maar Luister, Anita! viel echt op, schrijft Ham. “Voor meerdere regels krijgt de Zangeres luid applaus en als het klaar is, zingt ze het gewoon nog eens.” De avond bleek een groot succes en de advertentie kon geplaatst worden.

Het lied is tegenwoordig nog steeds relevant, wat wordt bewezen door artiesten als Sophie Straat. Er verschijnen nieuwe vertolkingen van het nummer en de Zangeres wordt aangehaald in hun nummers. “Haar cultstatus in de lhbti-beweging wordt met Luister, Anita! verzilverd, tot op de dag van vandaag”, schrijft Ham.

Lees meer over het protestlied en de benefietavond in De Volkskrant