We schrijven steeds meer korte berichtjes op sociale media. Wat is de toekomst van de lange tekst? Daniel Janssen vertelt er meer over in de Kennis van nu, lees hier verder.

Call for Papers voor congres op 26 en 27 juni 2015, te Utrecht met als titel Knowledgeable Youngsters: Youth, Media and Early Modern Knowledge Societies

Dit congres beoogt een eerste en belangrijke impuls te geven aan een nieuwe onderzoekslijn, opgezet in Utrecht en Berlijn, rond de cruciale betekenis van toenemende mediawijsheid onder de jeugd in vroegmodern West-Europa. Onderzoek naar volwassenen leverde enige jaren geleden het verrassende inzicht op dat de toenemende vaardigheid om media te gebruiken en interpreteren een motor vormde achter wetenschappelijke en maatschappelijke vernieuwingen uit de vroegmoderne periode – opmerkelijk genoeg bleken het vooral de mediavaardigheden van ambachtslieden en kunstenaars en niet die van geleerden die voor grote progressie zorgden. Het delen van kennis over experimenten in ateliers en werkplaatsen via handboeken en handleidingen veroorzaakte een explosieve groei in kennis en innovatieve technieken.

Dit congres heeft tot doel de relatie tussen media, mediagebruik en kennisproductie onder jongeren te belichten, met als achterliggende hypothese dat de jeugd een factor van doorslaggevende betekenis is geweest voor de creatie van de vroegmoderne kennismaatschappij. Hoe werd de jeugd mediawijs gemaakt: welke media en instituten droegen daaraan bij? En hoe droeg de jeugd met die verworven mediawijsheid en honger naar vernieuwing op creatieve wijze bij aan de bloei van de kennissamenleving? […]

In Dan dada doe uw werk! Avant-gardistische poëzie uit de Lage Landen presenteren Geert Buelens en Hubert van den Berg de poëtische avant-garde van de vroege twintigste eeuw in Nederland en Vlaanderen. […]

a href=”http://blog.hum.uu.nl/nederlands/files/2014/08/9781409467519.jpg”>In Illustrated Religious Texts in the North of Europe, 1500-1800 (Ashgate 2014) beschrijven twaalf (religie)historici, letterkundigen en kunsthistorici, gespecialiseerd in de cultuur van de Nederlanden, Engeland en/of Duitsland, hoe woord, beeld en religie na de Reformatie in West-Europa een explosieve mix vormden. De bundel komt voort uit een internationaal congres uit 2012 en een VNC-project (NWO/FWO) over de geïllustreerde religieuze literatuur uit de Nederlanden, waaraan Els Stronks en Feike Dietz in de periode 2008-2012 met collega’s van de Katholieke Universiteit Leuven werkten.

De twaalf bijdragen laten zien hoe protestanten het wantrouwen jegens het religieuze beeld – dat gelovigen kon vervoeren en misleiden – aanwakkerden om het verschil met de rijke katholieke beeldcultuur concreet en absoluut te maken. Maar dat wantrouwen tegen religieuze beelden leidde niet het einde van die katholieke cultuur, want protestanten verzonnen manieren om onder hun eigen bezwaren uit te komen, juist omdat afbeeldingen zo geschikt waren om religieuze gevoelens te bespelen. En katholieken herijkten hun bestaande praktijken om zich te verweren tegen protestantse bezwaren. Groepen gelovigen keken daarbij vooral naar elkaar, om te kijken wie wat durfde te doen. Er was sprake van (ongeschreven) regulering, maar ook van een voortdurende uitwisseling van beeldmateriaal (van motieven, maar ook van fysieke objecten zoals houtblokken en kopergravures) over religieuze en geografische grenzen heen. De geïllustreerde religieuze teksten tonen een wereld waarin het vertrouwen in het eigen geloof en de bewondering voor andermans erfgoed elkaar afwisselden.

*
Meer informatie hier te vinden.

Komend najaar begint John Tholen onder begeleiding van Arnoud Visser aan zijn promotieonderzoek naar de leesgeschiedenis van Ovidius’ Metamorfosen in de vroegmoderne Nederlanden. Het project wordt gefinancierd via de Promotiebeurs voor leraren van NWO.

Ovidius’ tekst was in de vroegmoderne tijd al een populaire klassieker, die ook als schoolboek gretig aftrek vond. Dit succes was niet vanzelfsprekend. Het werk bevat veel subversieve passages met seks en geweld, wat Ovidius in de Romeinse tijd al controversieel maakte. Het medium waarmee de Metamorfosen zijn overgeleverd kan deze paradoxale ontwikkeling verklaren. In het onderzoek staat daarom het materiële boek centraal: wat zegt paratekst als noten, titelpagina en marginalia over de manier waarop de vroegmoderne lezer Ovidius onder ogen kreeg?

Aanstaande zaterdag 19 juli is Geert Buelens te gast in De Taalstaat van Frits Spits, op Radio 1, om te praten over de literatuur van de Eerste Wereldoorlog. Rond 11 uur te beluisteren! Zie hier voor nog wat meer informatie.

Een groot aantal onderzoekers, onder wie Nederlands taalkundige Sjef Barbiers, heeft vandaag bericht ontvangen dat NWO het CLARIAH project met 12 miljoen Euro gaat ondersteunen. CLARIAH beoogt op nog grotere schaal digitale data beschikbaar te stellen om onderzoek te doen naar onder andere taalkundige verschijnselen als taalvariatie. Dit filmpje laat zien wat CLARIAH precies inhoudt.

Afgelopen donderdag was de presentatie van Dutch Songs on Line, een NWO-project waarin ruim 50.000 liedteksten van vòòr 1900 gedigitaliseerd zijn. Ook zijn er links aangebracht tussen de Nederlandse Liederenbank en de DBNL waardoor alle gegevens over een bepaald lied makkelijk bijeen gebracht kunnen worden. Daarnaast zijn er een paar nieuwe zoekfuncties en twee extraatjes:…

Op 25 juni wordt in Utrecht de vijfhonderdste sterfdag van kluizenares en schrijfster Suster Bertken (1426 of 27-1514) herdacht. Dit wordt gedaan tijdens het symposium ‘Suster Bertken Vijf Eeuwen Later’, dat is geïnitieerd door dr. José van Aelst (UU), Fons van Buuren (oud-hoofddocent Middelnederlandse letterkunde, UU) en Annemeike Tan (afgestudeerd bij van Buuren, nu Universiteit van Tilburg).

Suster Bertken (geboren als Berta Jacobs) was de onwettige dochter van Jacob van Lichtenberg, proost (voorzitter) van het kapittel van de Pieterskerk in Utrecht. In 1457 liet zij op eigen kosten een kluis bouwen aan de Utrechtse Buurkerk. Daar verbleef ze 57 jaar lang, tot ze op haar 87ste stierf, op 25 juni 1514. Op haar eigen verzoek werd ze in haar kluis begraven. Lees hier meer over het symposium ter herdenking van haar sterfdag.

Hier vind je meer informatie over een stage bij een interessante en leuke uitgeverij!